Πώς ορίζεται το coaching, τι αιτήματα καλύπτει, σε ποιους απευθύνεται και ποιες είναι οι βασικές διαφορές του από την ψυχοθεραπεία.
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε τι είναι ψυχοθεραπεία, είτε ακούγοντας για αυτή, έχοντας την εμπειρία της ή διαβάζοντας για εκείνη σε ένα βιβλίο. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι τι είναι το coaching και κυρίως ποια είναι τα διακριτά όρια μεταξύ αυτού και των ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων.
1. Μορφή συνεδριών Ξεκινώντας από τα κοινά σημεία των δύο πρακτικών είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι όπως στη ψυχοθεραπεία, έτσι και στο coaching οι συναντήσεις μεταξύ του coach και coachee (πελάτη) είναι προσωπικές, ενώ η μορφή των συνεδριών είναι συνήθως 1:1 (με εξαίρεση περιπτώσεις team coaching όπου παρευρίσκονται περισσότερα άτομα). Οι συναντήσεις έχουν περιοδικότητα, ενώ διαρκούν 50-60 λεπτά της ώρας. Kάθε συνεδρία προστατεύεται από παγκόσμια και διεθνή πρότυπα απορρήτου και εχεμύθειας, ενώ δομικά στοιχεία για την επιτυχία της συνεργασίας είναι η δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης και ασφάλειας μεταξύ coach και coachee, όπως και η απόλυτη δέσμευση από το ένα μέρος προς το άλλο, αλλά και από τον καθένα ως προς το αποτέλεσμα της συνεργασίας. Παρόλα τα κοινά σημεία μίας coaching με μίας θεραπευτικής συνεδρίας, μια σημαντική διαφορά των δύο είναι ότι η πρώτη, ακριβώς επειδή αφορά την επίτευξη στόχων, χαρακτηρίζεται από ένα αρκετά πιο δομημένο πλαίσιο, σε αντίθεση με μία συνεδρία ψυχοθεραπείας, όπου δεν υπάρχει σχετική δομή και η "κατεύθυνση" μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή.
"Εκεί που σταματά η Ψυχοθεραπεία, ξεκινά το Coaching."
2. Χρονικό πλαίσιο και διάρκεια
Σε αντίθεση με την ψυχοθεραπεία, η οποία αποτελεί μία αρκετά μακροπρόθεσμη παρέμβαση, το coaching αφορά μία βραχυπρόθεσμη διαδικασία, η οποία θεωρείται ότι ολοκληρώνεται όταν επιτευχθεί ο αρχικός στόχος (αίτημα) του πελάτη. Στην περίπτωση που προκύψει νέο αίτημα, η διαδικασία συνεχίζει με την εστίαση τόσο του coach, όσο και του coachee στον νέο στόχο που τέθηκε, διαφορετικά η συνεργασία ολοκληρώνεται. Σε ό,τι αφορά στο χρονικό πλαίσιο μίας coaching παρέμβασης εξαρτάται τόσο από το αίτημα, όσο και από τον ίδιο τον coachee. Η διάρκεια αυτής είναι συνήθως 12-15 συνεδρίες που πραγματοποιούνται μέσα σε ένα διάστημα 3 μηνών περίπου, σε αντιδιαστολή με την ψυχοθεραπεία η οποία μπορεί να διαρκέσει χρόνια.
3. Αυτογνωσία Στον συμβουλευτικό κόσμο, λέμε πως εκεί που σταματά η ψυχοθεραπεία, ξεκινάει το coaching. Ενώ στην πρώτη η αυτογνωσία αποτελεί τελικό προορισμό, στο coaching η αυτογνωσία αποτελεί προϋπόθεση, αφετηρία. Και για να το διατυπώσουμε πιο απλά, στην ψυχοθεραπεία ξεκινάς ένα μακρύ ταξίδι για να ανακαλύψεις, τελικά, ποιος είσαι και που θέλεις να πας. Στο coaching ξεκινάς το ταξίδι με στόχο τον προορισμό και εφόδιο το ποιος είσαι, ώστε να ανακαλύψεις με τον coach τι θα χρειαστείς από όσα ήδη έχεις, μέχρι να καταφέρεις να τον κατακτήσεις.
“Στην ψυχοθεραπεία η αυτογνωσία αποτελεί προορισμό. Στο coaching, όμως, είναι προϋπόθεση, είναι η αφετηρία.”
4. Μέλλον VS Παρελθόν
Είναι γνωστό πως σε μία ψυχοθεραπευτική σχέση αναλύουμε και επεξεργαζόμαστε σε βάθος το παρελθόν μας. Εμπειρίες, συναισθήματα, ανθρώπους. Ενώ, λοιπόν, μία θεραπευτική παρέμβαση εστιάζει στο παρελθόν, η coaching πρακτική είναι προσανατολισμένη στο μέλλον. Στο coaching θα συναντήσετε όρους όπως το όραμα, ο μελλοντικός εαυτός, καθώς η εικόνα του επιτυχημένου μελλοντικού εαυτού σας με όλα όσα θα έχει καταφέρει, κερδίσει και μάθει θα σταθεί κινητήριος δύναμη και καύσιμο για την προσπάθειά σας. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια, πως η παρέμβαση ακυρώνει το παρελθόν. Για το coaching το παρελθόν αποτελεί ένα έδαφος για ευκαιρία μάθησης και άντλησης σημαντικών και χρήσιμων πληροφοριών για το παρόν. Τι καταφέραμε στο παρελθόν; Τι δούλεψε; Πως αυτό θα μπορούσαμε να το αξιοποιήσουμε στο παρόν;
5. Εστίαση στο θετικό
Στην ψυχοθεραπεία, οι θεραπευόμενοι αναζητούν συνήθως ανακούφιση από τη δυσφορία και αναδόμηση μιας νέας, πιο λειτουργικής κατάστασης. Ο ψυχοθεραπευτής με τον πελάτη αφιερώνουν όσο χρόνο χρειαστεί, επεξεργαζόμενοι στοιχεία όπως το άγχος, η δυσφορία, η απόγνωση, μέχρις ότου ο τελευταίος να έρθει στην επιθυμητή εσωτερική ισορροπία. Από την άλλη το coaching προσπαθεί να μεταβολίσει την αρνητική εμπειρία σε θετική και να εστιάσει περισσότερο στη λύση παρά στο πρόβλημα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι αποκλείει ή απορρίπτει τα αρνητικά συναισθήματα. Είναι βέβαιο πως σε κάθε coaching συνεργασία που πραγματοποιούνται αλλαγές, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές, οποιοδήποτε επίπεδο δυσφορίας ή φυσικού άγχους ενυπάρχει, παρόλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστεί μέσα σε μία coaching συνεδρία είναι διαφορετικός και θετικά προσδιορισμένος. Άλλωστε, τι είναι αυτό που μας κινητοποιεί; Στοιχεία όπως η ελπίδα, η αισιοδοξία, η υποστήριξη. Στοιχεία όπως το stress, ο πανικός, η απόγνωση μας αποσυντονίζουν, μας ακινητοποιούν, μας παραλύουν και αυτό είναι κάτι στο οποίο εστιάζει ο coachee σε κάθε συνεδρία.
6. Εξωστρέφεια VS ενδοσκόπηση
To coaching είναι δυναμικό, εστιασμένο αποκλειστικά στον στόχο, στη δράση και την αλλαγή, σε αντίθεση με τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας η οποία είναι περισσότερο εσωτερική, ενδοσκοπική και συχνά δεν περιλαμβάνει κάποιου είδους δράση, αλλά εστιάζει κυρίως στην επεξεργασία συναισθημάτων. Στο coaching έχουμε σαφείς στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα στα οποία εστιάζουμε αποκλειστικά και όχι στις αιτίες του προβλήματος όπως συμβαίνει σε μία ψυχοθεραπευτική παρέμβαση.
“Στοιχεία όπως η ελπίδα, η αισιοδοξία, η υποστήριξη είναι αυτά που μας κινητοποιούν. Στοιχεία όπως το stress, ο πανικός, η απόγνωση μας αποσυντονίζουν, μας ακινητοποιούν, μας παραλύουν.”
7. Εκεί που τελειώνει η Ψυχοθεραπεία, ξεκινά το Coaching
Για να είναι αποτελεσματικές οι τεχνικές coaching, χρειάζεται οι coachees να διαθέτουν ήδη έναν βαθμό αυτογνωσίας και αυτο-παρακίνησης. Aν ο ενδιαφερόμενος αναζητά ανακούφιση από τραύματα του παρελθόντος, κρίσεις άγχους ή οποιοδήποτε άλλο ζήτημα αντίστοιχης ψυχοσυναισθηματικής βάσης, είναι πιθανό να μην μπορέσει να ανταποκριθεί σε μία coaching παρέμβαση.
_________________________________
Τα coaching προγράμματα παρέμβασης πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης, όσο και online - αν έχετε περισσότερες απορίες μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου μέσω της φόρμας επικοινωνίας, ή τηλεφωνικά, διαφορετικά μπορείτε να επισκεφτείτε τις πιο συχνές ερωτήσεις που μου κάνουν για περισσότερες διευκρινήσεις.