Όταν συγκεντρώνετε μια ομάδα διαφορετικών προσωπικοτήτων για χάρη ενός κοινού στόχου, είναι βέβαιο ότι θα συναντήσετε μερικά εμπόδια. Οι διαφορετικοί τρόποι εργασίας, οι διαφορετικοί στόχοι και και οι διαφορετικές προσωπικότητες μπορούν να κάνουν την σύγκρουση αναπόφευκτη μέσα σε ένα οργανωσιακό περιβάλλον. Αν έχετε επιφορτιστεί με τη διαχείριση αυτών των συγκρούσεων ή θέλετε να εξασκήσετε τις ηγετικές σας δεξιότητες,η κατανόηση αυτών των διαφορετικών τύπων σύγκρουσης μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πλεονέκτημα για εσάς, ώστε να σας δώσει τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να τις επιλύετε πιο αποτελεσματικά.
Επτά διαφορετικοί τύποι συγκρούσεων που συναντάμε στον εργασιακό χώρο
1. Διαπροσωπική Σύγκρουση
Μία από τις πιο συνηθισμένες συγκρούσεις στο χώρο εργασίας είναι οι διαπροσωπικές συγκρούσεις, όπου δύο ή περισσότερα άτομα συγκρούονται λόγω των διαφορετικών στυλ εργασίας τους, εξαιτίας μίας αλλαγής κουλτούρας στην επιχείρηση ή λόγω του άγχους που προκαλείται από τις επικείμενες προθεσμίες. Αυτές οι συγκρούσεις μπορεί είτε να σιγοβράσουν στο παρασκήνιο, είτε να φουντώσουν, απειλώντας να διαταράξουν τη συνοχή και το ηθικό της ομάδας.
⮞ Παράδειγμα
Ο Γιώργος και η Ελένη εργάζονται στο τμήμα πωλήσεων. Συχνά συγκρούονται αναφορικά με τον τρόπο παρουσίασης των προσφορών στους εταιρικούς πελάτες λόγω των διαφορετικών στυλ εργασίας τους. Ο κάθε ένας αναγνώριζε μόνο τον δικό του τρόπο παρουσίασης σωστό κι έτσι η συνεργασία μεταξύ τους έχει συχνά εντάσεις.
⮞ Επίλυση
Η Manager τους προκειμένου να εξομαλύνει την κατάσταση, οργάνωσε ένα 4ωρο Workshop για την ομάδα της με κεντρικό θέμα την επίλυση συγκρούσεων μέσω καλύτερης επικοινωνίας. Μέσα στο Workshop εισήγαγε ένα παιχνίδι αντιστροφής ρόλων όπου ο Γιώργος και η Ελένη θα έπρεπε να κάνουν μία παρουσίαση υιοθετώντας το στυλ του άλλου.
Η άσκηση όχι μόνο φώτισε τα θετικά στοιχεία της προσέγγισης του καθενός, αλλά ανέδειξε πόσο αποτελεσματικό θα ήταν να συνδυαστούν οι δύο διαφορετικές μέθοδοι. Σταδιακά οι δύο εργαζόμενοι έμαθαν να εκτιμούν την στρατηγική του άλλου και συμφώνησαν να διαχειρίζονται τις συγκρούσεις μεταξύ τους με βάση μία λίστα με κανόνες που έφτιαξαν οι ίδιοι, που στόχο έχει περισσότερο τον συνδυασμό των στυλ τους, παρά την επιλογή του “καλύτερου”.
2. Ένας εναντίον Όλων
Αυτός ο τύπος σύγκρουσης συνήθως αφορά τμήματα ή ομάδες με περισσότερα άτομα και συμβαίνει όταν ένας εργαζόμενος αμφισβητεί την εργασία, ή τη δυναμική του υπόλοιπου group. Κάτι τέτοιο δημιουργεί όχι μόνο προβλήματα στην παραγωγικότητα ενός τμήματος, αλλά συχνά φέρνει σε ρήξη την ομάδα (και) με τον/η προϊστάμενό/ή της.
Συνήθως, σε αυτόν τον τύπο σύγκρουσης οι Manager προσπαθούν να εξομαλύνουν την κατάσταση εφαρμόζοντας περισσότερα πειθαρχικά μέσα, χωρίς όμως, να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Αυτός ο τύπος σύγκρουσης στον χώρο εργασίας έχει την ικανότητα να εξαπλώνεται γρήγορα από στόμα σε στόμα και μπορεί να έχει μεγάλες επιπτώσεις στο ηθικό των εργαζομένων, επομένως είναι σημαντικό να επέμβετε άμεσα.
⮞ Παράδειγμα
Η Δήμητρα, ένα νέο μέλος της ομάδας στο τμήμα Μάρκετινγκ, βρίσκεται σε έντονη διαφωνία σχετικά με την επερχόμενη κατεύθυνση του έργου το οποίο έχουν αναλάβει.
Η σύγκρουση προέρχεται από θεμελιώδεις διαφορές απόψεων μεταξύ της Δήμητρας και της ομάδας, οι οποίοι συνεργάζονται για χρόνια. Η Δήμητρα αισθάνεται ότι οι καινοτόμες ιδέες της παραβλέπονται υπέρ των παραδοσιακών μεθόδων που χρησιμοποιούσε πάντα το τμήμα. Καθώς οι εντάσεις αυξάνονται, η παραγωγικότητα παραπαίει, επηρεάζοντας την ικανότητα ολόκληρης της ομάδας να τηρεί τις προθεσμίες.
Αυτό το είδος σύγκρουσης στον εργασιακό χώρο δεν αφορά μόνο τις συγκρούσεις προσωπικοτήτων, αλλά και το πώς διαφορετικές ιδέες ενσωματώνονται σε μια εταιρική κουλτούρα που μπορεί να είναι ανθεκτική στην αλλαγή.
⮞ Επίλυση
Για να επιλύσει αυτή τη σύγκρουση, ο διευθυντής του τμήματος Marketing αποφασίζει να παρέμβει. Αντί να επιβάλει πειθαρχικά μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα συναισθήματα αποξένωσης, επιλέγει ένα διαφορετικό στυλ ηγεσίας.
Οργανώνει μια συνάντηση ομάδας επικεντρωμένη στη διαχείριση συγκρούσεων μέσω της ενεργητικής ακρόασης. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ενθαρρύνει τη Δήμητρα να παρουσιάσει ξανά τις ιδέες της, αυτή τη φορά ζητώντας από όλους να κρατήσουν τα σχόλιά τους μέχρι να τελειώσει. Στη συνέχεια, διευκολύνει μια συζήτηση όπου κάθε μέλος της ομάδας, συμπεριλαμβανομένης της Δήμητρας, διερευνά πώς αυτές οι νέες ιδέες θα μπορούσαν να ευθυγραμμιστούν με τους στόχους της εταιρείας.
Το στυλ ηγεσίας του διευθυντή ενθαρρύνει τον ανοιχτό διάλογο και διασφαλίζει ότι ακούγονται όλες οι φωνές, σεβόμενοι τις εργασιακές αναθέσεις των εργαζομένων, ενώ κατευθύνουν τη συζήτηση προς το πώς μπορούν να επιλύσουν συλλογικά τις συγκρούσεις.
Μέχρι το τέλος της συνάντησης, η ομάδα συμφωνεί να πειραματιστεί με ένα μείγμα παραδοσιακών και νέων προσεγγίσεων για το επερχόμενο έργο, ενισχύοντας την αίσθηση της ενότητας και της καινοτομίας μέσα στην ομάδα.
Αυτή η μέθοδος όχι μόνο βοηθά στην επίλυση συγκρούσεων, αλλά εμπλουτίζει επίσης στρατηγικές για τη διαχείριση συγκρούσεων στο χώρο εργασίας, καθιστώντας την αναπόσπαστο μέρος της εταιρικής κουλτούρας.
3. Διατμηματικές Διαφορές
Μέσα σε μία επιχείρηση υπάρχουν διαφορετικά τμήματα που είτε βασίζονται το ένα στο άλλο, προκειμένου να επιτευχθεί ένας κοινός στόχος, είτε αξιοποιούν το ένα τις δεξιότητες/εμπειρία του άλλου.
Όταν, όμως, υπάρχει κακή επικοινωνία, παρεξηγήσεις ή συχνές προστριβές μεταξύ των διαφορετικών αυτών ομάδων, η επίλυση μπορεί να είναι λίγο περίπλοκη. Αν υποθέσουμε ότι δύο ομάδες έχουν διαφορετικούς διευθυντές, μπορεί να είναι κρίσιμης σημασίας για τον εργοδότη (ή το ιεραρχικά ανώτερο στέλεχος) να εμπλακεί και να εργαστεί από κοινού για μια λύση.
⮞ Παράδειγμα
Σε μια εταιρεία λογισμικού, τα τμήματα Πωλήσεων και Πληροφορικής συγκρούστηκαν για ένα νέο σύστημα διαχείρισης πελατών. Η ομάδα IT σχεδίασε το σύστημα εστιάζοντας στην τεχνική αποτελεσματικότητα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη της ομάδας Πωλήσεων για φιλικές προς το χρήστη επικοινωνίες. Η σύγκρουση αυτή προκάλεσε απογοήτευση, καθώς οι Πωλήσεις προσπαθούσαν να προσαρμοστούν, νιώθοντας ότι οι ανάγκες τους είχαν παραβλεφθεί.
⮞ Επίλυση
Για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά, και οι δύο επικεφαλής τμημάτων υιοθέτησαν συνεργατικό στυλ ηγεσίας. Οργάνωσαν κοινά Εργαστήρια, όπου κάθε ομάδα εξέφρασε τις προτεραιότητές της. Αυτή η ενεργή αλληλεπίδραση τούς βοήθησε να κατανοήσουν τις πολυάριθμες προκλήσεις που αντιμετώπισε ο καθένας, οδηγώντας στον επανασχεδιασμό του συστήματος ώστε να ανταποκρίνεται – αυτή την φορά- στις ανάγκες και των δύο τμημάτων. Ένας τρόπος επίλυσης που μετέτρεψε τις πρότερες συγκρούσεις σε παραγωγικές συζητήσεις.
4. Συγκρούσεις Εργασιών
Η σύγκρουση εργασιών είναι ένα εξαιρετικά σύνηθες φαινόμενο στο χώρο εργασίας. Προκύπτει όταν τα άτομα έχουν διαφορετικές απόψεις για το πώς να χειριστούν συγκεκριμένες εργασίες.
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αποκλίσεις στην κατανόηση των οδηγιών, των διαδικασιών και των πολιτικών της εταιρείας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτού του είδους η σύγκρουση μπορεί να οδηγήσει σε ευεργετικές συζητήσειςπου βελτιώνουν τη λήψη αποφάσεων.
Εάν διαχειριστεί αποτελεσματικά, μπορεί να χρησιμεύσει ως καταλύτης για τη δημιουργικότητα, βοηθώντας τις ομάδες να αποσαφηνίσουν τους ρόλους, να βελτιστοποιήσουν την κατανομή των πόρων και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά βασικά ζητήματα στο χώρο εργασίας.
⮞ Παράδειγμα
Σε μια πολυεθνική εταιρεία, δύο Project Managers, ο Γιάννης (από την Ελλάδα) και η Μαρία (από την Ισπανία), διαφώνησαν σχετικά με την προσέγγιση αναφορικά με την κυκλοφορία ενός νέου προϊόντος. Ο Γιάννης προτίμησε μια πιο επιθετική στρατηγική μάρκετινγκ με επίκεντρο τα διαδικτυακά και ψηφιακά μέσα με βάση τις προηγούμενες επιτυχημένες εμπειρίες του. Η Μαρία υποστήριξε έναν συνδυασμό παραδοσιακού και ψηφιακού μάρκετινγκ, αντικατοπτρίζοντας την κατανόησή της για διαφορετικές συμπεριφορές καταναλωτών σε διαφορετικές περιοχές της χώρας. Οι διαφορετικές προσεγγίσεις τους έγιναν αφορμή να τονιστούν και οι διαφορές τους ως προσωπικότητες, γεγονός που θα μπορούσε ενδεχομένως να απειλήσει την επιτυχία του έργου.
⮞ Επίλυση
Για να αντιμετωπιστεί αυτή η σύγκρουση, η εταιρεία αντέδρασε άμεσα υλοποιώντας 5 Coaching διαδραστικά Εργαστήριαμε στόχο την ενίσχυση της κατανόησης και της εκτίμησης για διαφορετικές προοπτικές σχετικά με τη διαχείριση ενός έργου.
Αυτά τα εργαστήρια ευθυγράμμισαν τους οργανωτικούς στόχους με ποικίλες στρατηγικές της αγοράς και ενίσχυσαν την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων για τις πολιτισμικές διαφορές και τα διαφορετικά στυλ επικοινωνίας.
Μαθαίνοντας να συνεργάζονται σε μια υβριδική στρατηγική, ο Γιάννης και η Μαρία συνδύασαν τα δυνατά τους σημεία και δημιούργησαν ένα περιβάλλον συνεργασίας που ωφέλησε τόσο την ομάδα όσο και το έργο. Έτσι, αυτή η προσέγγιση μετέτρεψε μια πιθανή σύγκρουση σε έναν εποικοδομητικό διάλογο, με αποτέλεσμα την καινοτομία και τη βελτίωση της δυναμικής της ομάδας.
5. Συγκρούσεις Σχέσεων
Οι συγκρούσεις σχέσεων στον εργασιακό χώρο προκύπτουν από διαπροσωπικές διαφωνίες μεταξύ των μελών της ομάδας. Αυτές οι συγκρούσεις προέρχονται συχνά από συγκρούσεις διαφορετικών προσωπικοτήτων, διαφορετικά στυλ επικοινωνίας ή διαφορές στις προσωπικές αξίες και πεποιθήσεις.
Σε αντίθεση με την σύγκρουση καθηκόντων, η οποία μπορεί να είναι παραγωγική επισημαίνοντας διαφορετικές απόψεις για θέματα που σχετίζονται με την εργασία, η σύγκρουση σχέσεων είναι περισσότερο φορτισμένη συναισθηματικά και μπορεί να οδηγήσει σε ένα ανθυγιεινό εργασιακό περιβάλλον εάν δεν διαχειρίζεται αποτελεσματικά.
Είναι ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστούν έγκαιρα αυτές οι συγκρούσεις για να αποφευχθεί η κλιμάκωση και η βλάβη της δυναμικής και της παραγωγικότητας της ομάδας.
⮞ Παράδειγμα
Σε μια τεχνολογική Start up εταιρεία, δύο προγραμματιστές, η Αλίκη και ο Αστέρης, συχνά διαφωνούσαν. Η Αλίκη, γνωστή για το άμεσο και διεκδικητικό στυλ επικοινωνίας της, συχνά συγκρουόταν με τον Αστέρη, ο οποίος είχε μια πιο συγκρατημένη και στοχαστική προσέγγιση. Η βασική αιτία δεν ήταν μόνο η σύγκρουση της προσωπικότητάς τους, αλλά και οι διαφορετικές προσδοκίες τους για ανοιχτή επικοινωνία και ανατροφοδότηση κατά τη διάρκεια των συναντήσεων.
⮞ Επίλυση
Για την επίλυση της σύγκρουσης, ο διευθυντής τους παρενέβη θέτοντας σαφείς προσδοκίες για τις αλληλεπιδράσεις της ομάδας και τονίζοντας τη σημασία του σεβασμού των διαφορετικών απόψεων. Μια σειρά ασκήσεων team building βοήθησε και τους δύο προγραμματιστές να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτογνωσία και να εκτιμήσουν ο ένας τις εμπειρίες ζωής και τις εργασιακές προσεγγίσεις του άλλου.
Οι συζητήσεις διευκόλυνσής τους επέτρεψαν να βρουν κοινό έδαφος στους κοινούς στόχους τους για την επιτυχία του έργου, βελτιώνοντας τελικά την συνεργασία. Ο διευθυντής τους ενθάρρυνε επίσης να διερευνήσουν ο ένας τις απόψεις του άλλου ως τρόπο ενίσχυσης της συνέργειας και της καινοτομίας της ομάδας, μετατρέποντας πιθανές συγκρούσεις σε ευκαιρίες ανάπτυξης.
6. Συγκρούσεις Αξιών
Οι συγκρούσεις αξιών συμβαίνουν όταν υπάρχουν βαθιές διαφορές στις προσωπικές ή οργανωτικές αρχές που καθοδηγούν τις αποφάσεις και την συμπεριφορά μας. Οι συγκρούσεις αξιών είναι μία εξαιρετική πρόκληση, επειδή υπερβαίνουν τις απλές προτιμήσεις, αγγίζοντας τον πυρήνα αυτού που τα άτομα ή οι ομάδες θεωρούν ηθικά ή σωστό.
Η επίλυσή τους απαιτεί πολλά περισσότερα από συμβιβασμό – απαιτεί βαθιά κατανόηση και σεβασμό των εν λόγω αξιών, ενώ υπάρχουν αρκετές φορές που δεν επιδέχονται επίλυση.
⮞ Παράδειγμα
Σκεφτείτε ένα νοσοκομείο όπου δύο ανώτεροι γιατροί έχουν αντικρουόμενες απόψεις για τη φροντίδα των ασθενών. Ο πρώτος δίνει προτεραιότητα στις θεραπείες που θα παρατείνουν τη ζωή του ασθενούς με κάθε κόστος, ενώ ο δεύτερος εκτιμά την ποιότητα ζωής, προτείνοντας μερικές φορές την παρηγορητική φροντίδα έναντι της επιθετικής θεραπείας.
⮞ Επίλυση
Η λύση αυτής της σύγκρουσης ήρθε μέσα από συζητήσεις όπου και οι δύο γιατροί παρουσίασαν δεδομένα που υποστήριζαν τις προσεγγίσεις τους. Τελικά, συμφώνησαν να αναπτύξουν (νέες) κατευθυντήριες γραμμές περίθαλψης ασθενών που περιλαμβάνουν και τις δύο προοπτικές: χρήση προηγμένων θεραπειών όταν είναι εμφανής μια λογική πιθανότητα ανάκαμψης και εστίαση στην άνεση και την ποιότητα ζωής όταν τα αποτελέσματα είναι λιγότερο βέβαια.
Αυτή η προσέγγιση επέτρεψε και στους δύο γιατρούς να αισθάνονται ότι οι θεμελιώδεις αξίες τους έγιναν σεβαστές και ενσωματώθηκαν στα πρωτόκολλα περίθαλψης ασθενών.
H αντιμετώπιση των συγκρούσεων είναι εξαιρετικά δύσκολη για τους περισσότερους από εμάς κι αυτό δεν διαφέρει στον εργασιακό χώρο. Αν σε ενδιαφέρει να εκπαιδευτείς ο ίδιος ή να εκπαιδεύσεις την ομάδα σου ή τους εργαζόμενους της εταιρείας σου σε δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων και χρειάζεσαι ένα “ουδέτερο” έδαφος πάνω στο οποίο να χτίσεις, επικοινώνησέ μαζί μου για να συζητήσουμε ποια εξατομικευμένη παρέμβαση είναι η καλύτερη επιλογή με βάση τους στόχους σου.